3–4 Νοεμβρίου 2025, Πανεπιστήμιο Κύπρου

Το ερευνητικό έργο DISACT, το οποίο χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (ERC, Grant Agreement No. 101086935) και εδρεύει στο Τμήμα Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κύπρου, διοργανώνει τη Διεπιστημονική Διημερίδα για τις Εξαναγκαστικές Εξαφανίσεις, στις 3–4 Νοεμβρίου 2025.

Η διημερίδα αποτελεί μια διεθνή, διεπιστημονική και πολιτιστική εκδήλωση, αφιερωμένη στις ιστορικές καταβολές και στη νομική, πολιτική και ιατροδικαστική διαχείριση του ζητήματος των αγνοουμένων.

Οι εξαναγκαστικές εξαφανίσεις αποτελούν σκόπιμη απαγωγή ανθρώπων από κρατικούς ή μη κρατικούς ένοπλους δρώντες σε περιόδους πολιτικής βίας, όπως αυταρχικά καθεστώτα, εμφύλιες ή ένοπλες συγκρούσεις. Πρόκειται για έγκλημα που λειτουργεί ως εργαλείο πολιτικού ελέγχου και εκφοβισμού, όχι μόνο κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης αλλά και στη σιωπή που την ακολουθεί. Οι υπεύθυνοι συχνά αποκρύπτουν τα ίχνη και τις σορούς, αφήνοντας τις οικογένειες σε παρατεταμένη αγωνία και αβεβαιότητα.

Η εμπειρία αυτή είναι οικεία και στην Κύπρο, όπου το τραύμα των αγνοουμένων παραμένει βαθιά χαραγμένο στη συλλογική μνήμη. Την ίδια στιγμή, διεθνώς, το φαινόμενο εξελίσσεται, καθώς αυταρχικά καθεστώτα συνεργάζονται και προβαίνουν σε εξαφανίσεις ακόμη και εκτός των εθνικών τους συνόρων.

Το έργο DISACT διερευνά τις ιστορικές ρίζες και τη λογική του εγκλήματος των εξαφανίσεων: πότε και από ποιους «εφευρέθηκε», πώς διαδόθηκε διεθνώς και γιατί επιλέγονται συγκεκριμένα θύματα. Παράλληλα, εξετάζει πώς οι κοινωνίες και τα θύματα μεταβαίνουν από τη βία στη δικαιοσύνη και την ειρήνη, μέσα από συγκριτικές αναλύσεις (Κύπρος – Λατινική Αμερική) και τη χρήση σύγχρονων δικανικών μεθόδων.

Θεματικές Ενότητες

Οι συνεδρίες της διημερίδας θα εστιάσουν:

• στις ιστορικές καταβολές του εγκλήματος και στις λογικές της στοχοποίησης (3/11, 11:00–13:00)
• στους μηχανισμούς μεταβατικής δικαιοσύνης και επανόρθωσης (3/11, 14:30–16:30)
• στον ρόλο και τα όρια των νομικών πλαισίων (4/11, 09:00–11:00)
• στην ιατροδικαστική ταυτοποίηση θυμάτων, μέσα από συγκριτικές εφαρμογές στη Βόρεια Ιρλανδία και την Κύπρο (4/11, 11:30–13:30)

Δημόσιο Ντιμπέιτ

Στο πλαίσιο της διημερίδας θα πραγματοποιηθεί δημόσιο ντιμπέιτ με θέμα:

«Νομικός ακτιβισμός και ενασχόληση με το βίαιο παρελθόν»,

με ομιλητές τον Αχιλλέα Δημητριάδη και τον Καθηγητή Kieran McEvoy (Queen’s University Belfast),

και συντονίστρια την Καθηγήτρια Νατάσα Μαυρονικόλα (University of Birmingham).

🕕 Δευτέρα, 3 Νοεμβρίου 2025 | 18:00–20:00

📍 Κτήριο «Αναστάσιος Γ. Λεβέντης», Αίθουσα Β108

Προβολή Ντοκιμαντέρ και Καλλιτεχνική Εγκατάσταση

Το πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί με την προβολή του διεθνώς βραβευμένου ντοκιμαντέρ «Hold Still» και συζήτηση με τους δημιουργούς (4/11, 16:00–18:00), καθώς και με καλλιτεχνική εγκατάσταση αφιερωμένη στους αγνοουμένους.

Χώρος Διεξαγωγής

Η διημερίδα —πλην του ντιμπέιτ— θα πραγματοποιηθεί στο

Κέντρο Πληροφόρησης – Βιβλιοθήκη «Στέλιος Ιωάννου» (LRC 014), Πανεπιστήμιο Κύπρου.

Συμμετοχή

Η συμμετοχή είναι δωρεάν, ωστόσο απαιτείται προεγγραφή μέσω της ηλεκτρονικής φόρμας:

🔗 https://forms.gle/3yQJ93yGc8Rn8Aux5

Λόγω περιορισμένου αριθμού θέσεων, θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας βάσει χρόνου εγγραφής. Οι υπόλοιποι ενδιαφερόμενοι θα ενταχθούν σε λίστα αναμονής.

Πληροφορίες:🌐 disacterc.com 📧 [email protected]